Londra'da gökdelen faciası soruşturması: Yeni rapor yayınlandı

Londra'da 72 kişinin ölümüne yol açarak İkinci Dünya Savaşı'ndan sonraki en ölümcül konut yangını olarak kayıtlara geçen Grenfell Kulesi yangınına ilişkin yürütülen soruşturma kapsamında bugün yeni bir rapor yayınlandı. Uzun zamandır beklenen nihai raporda, kulenin bakım ve onarımını yapan şirketlerin, yerel ve ulusal yetkililerin ihmalkarlıklarının ve yanıcı kaplama malzemelerini güvenli olarak pazarlayan şirketlerin felaketten sorumlu olduğu ileri sürüldü. Londra'da 2017 yılında olarak çıktığı andan itibaren hızla yayılarak 72 kişinin ölümüne yol açan gökdelen yangını davasına ilişkin soruşturmada yeni bir rapor yayınlandı. Londra Grenfell Kulesi'nde meydana gelen yıkıcı yangının hükümet, inşaat sektörü ve hepsinden önemlisi binanın dış cephesini yanıcı kaplama ile kaplayan firmaların ihmalinden kaynaklandığı belirtildi. Soruşturma başkanı Martin Moore-Bick, "Basit gerçek şu ki, gerçekleşen ölümlerin hepsi önlenebilirdi" dedi. "SAHTEKARLIK VE AÇGÖZLÜLÜKLE KATKIDA BULUNULDU" Soruşturma, uzun zamandır beklenen nihai raporunda, kulenin bakım ve onarımını yapan şirketlerin, yerel ve ulusal yetkililerin ihmalkarlıklarının ve yanıcı kaplama malzemelerini güvenli olarak pazarlayan şirketlerin felaketten sorumlu olduğunu ileri sürdü. Ayrıca, o dönemki hükümete, yerel yönetimlere, sektöre, düzenleyici gruplara, belirli kişilere ve yüksek katlı bloklarda yangın güvenliği konusunda yıllardır eylemsiz kalan yetersiz donanımlı itfaiye teşkilatına yönelik eleştiriler ve suçlamalar da vardı. Moore-Bick, “Nihai felaket için hepsi aynı derecede sorumluluk taşımıyor, ancak raporlarımızın gösterdiği gibi, hepsi bir şekilde, çoğu durumda beceriksizlikle, ancak bazı durumlarda sahtekârlık ve açgözlülükle buna katkıda bulundu” dedi. "ONLARCA YILLIK BAŞARISIZLIĞIN SONUCU" Yaklaşık bin 700 sayfa tutan soruşturma raporunda, yangının "onlarca yıllık başarısızlığın" sonucu olduğu belirtildi. Yangından bu yana geçen yıllarda, hayatta kalanlar ve hayatını kaybedenlerin yakınları, sorumluların cezai işlemle karşı karşıya kalmasını talep etti. Bazı kurtulanları ve yas tutan aileleri temsil eden bir grup olan Grenfell United, "Hükümetin görevi, bizi kurumsal açgözlülükten korurken aynı zamanda hayatı da korumak olmalıdır" cümlesini kullandı. KOVUŞTURMALAR SENELER SÜRECEK İngiliz polisi 58 kişi ve 19 şirket ve kuruluşun soruşturma altında olduğunu söylerken, şirket cinayeti ve dolandırıcılık da dahil olmak üzere kovuşturmaların, soruşturma raporunun karmaşıklığı nedeniyle yıllar sonra gerçekleşeceği belirtiliyor. Başbakan Keir Starmer, hükümetin felaketin tekrarlanmamasını sağlamak için soruşturmanın bulgularını dikkatle değerlendireceğini söyledi. BUZDOLABINDAKİ ELEKTRİK ARIZASINDAN ÇIKMIŞTI Soruşturma ekibi tarafından 2019 yılında hazırlanan daha önceki bir raporda, yangının dördüncü kattaki bir dairede bulunan buzdolabında meydana gelen elektrik arızasından kaynaklandığı belirtilmişti. Alevler daha sonra hızla yayıldı. Bunun başlıca nedeni kulenin 2016 yılındaki yenileme çalışmaları sırasında yakıt kaynağı görevi gören yanıcı alüminyum kompozit malzemeden yapılmış bir kaplama ile kaplanmış olmasıydı. Bu sırada birçok kişi, resmi talimatları izleyerek bulundukları yerde kalıp kurtarılmayı bekledikleri için dairelerinde hayatını kaybetti. "HEPSİ FELAKETTEN ÖNEMLİ ÖLÇÜDE SORUMLU" Soruşturma, bir dizi eksikliğe odaklandı. Bunlar, geçmişteki gökdelen yangınlarından ders çıkarılmamış olması ve test sistemlerin yetersizliği yönünde.  En açık suçlama, yanıcı kaplama ile kulenin yenilenmesinde yer alan sorumluların omuzlarına yüklendi. Soruşturma, mimarın, ana yüklenicinin ve kaplama alt yüklenicisinin hepsinin felaketten önemli ölçüde sorumlu olduğunu söyledi. "SİSTEMATİK BİR SAHTEKARLIK" Yerel topluluk ve gönüllü gruplar destek sağladıkları için övgü alırken, konseyin olaya yavaş, karmaşık ve "tamamen yetersiz" müdahalesi nedeniyle eleştirildi. Kaplamayı veya köpük izolasyonunu yapan ve satan firmalar da kınandı. Soruşturma, bu firmaların "sistematik bir sahtekârlık" yaptığı sonucuna vardı. Raporda, "Test süreçlerini manipüle etmek, test edilen verileri yanlış sunmak ve piyasayı yanıltmak için kasıtlı ve sürekli stratejiler uyguladılar" denildi. AVRUPA'DA İHMALLER DEVAM EDİYOR Dış cephe kaplaması konusu, Şubat ayında İspanya'nın Valensiya kentinde ve 2021'de İtalya'da olduğu gibi apartman bloklarında benzer yangınların yaşandığı Avrupa genelinde endişelere yol açtı. İngiltere'de Temmuz ayına kadar olan hükümet verilerine göre, 11 metre veya daha yüksekte bulunan 4 bin 630 binada hala güvenli olmayan dış cephe kaplaması bulunuyor ve bunların yarısında iyileştirme çalışmaları henüz başlamadı.