İtalya'da siyasi partiler vatandaşlık reformunu tartışıyor

İtalya'da sağ koalisyon hükümeti ortaklarından Forza Italianın (FI) eylül ayında yabancıların vatandaş olmasındaki süreçlerde bazı değişiklikler yapılmasına dair istekte bulunması, muhalefetin ilgisini çekerken koalisyonun diğer ortakları arasında farklı tepkilere yol açtı. Ülkede muhalefetteki sol partilerin uzun süredir yasalaşması gerektiğini savunduğu, iktidardaki aşırı sağ partilerin ise karşı çıktığı, kamuoyunda "Ius Scholae" adıyla bilinen vatandaşlık reformu, 2022 yılının ardından tekrar gündeme geldi. İtalya'da doğmuş veya 12 yaşından önce İtalya'ya gelip yasal olarak kesintisiz ikamet eden ve en az 5 yıl burada eğitim gören çocukların vatandaşlık almasını sağlamayı öngören "Ius Scholae" düzenlemesi için sağ iktidar ortağı merkez sağdaki FI'den sinyal gelmesi, kamuoyunda bu konunun tartışılmasına neden oldu. FI'nin mevcut vatandaşlık mevzuatında yasal değişiklik konusunda isteğini belirtmesi ve FI lideri, Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Antonio Tajani'nin de "vatandaşlık alma kriterlerindeki değişikliği ülkenin ihtiyacı olan şey" olarak tanımlaması muhalefetin ilgisini çekti. Tajani liderliğindeki FI'nin bu konuda yasal düzenleme yapılmasına yönelik girişimine muhalefetteki 5 Yıldız Hareketi, Eylem Partisi ve Italia Viva destek vereceğini açıkladı. Ana muhalefet partisi Demokratik Parti (PD) ise "Ius Scholae" yerine Latince toprak hakkından gelen ve vatandaşlığın doğrudan devlet topraklarında doğmak suretiyle kazanılmasını öngören "Ius Soli"nin çıkmasından yana bir tavır sergiliyor. Bununla beraber PD, FI'ye, "Ius Scholae"ye dair ciddiyetini göstermesi için bu konuyu parlamentoya getirmesi çağrısında bulundu. KOALİSYONUN AŞIRI SAĞCI PARTİLERİNDEN BİRİ REFORMA KARŞI Aşırı sağcı Lig Partisi lideri, Başbakan Yardımcısı ve Ulaştırma-Altyapı Bakanı Matteo Salvini, mevcut vatandaşlık yasasının işlediğini, bir sorun olmadığını, dolayısıyla değişiklik yapmanın da gerekmediğini savunarak, girişime doğrudan karşı çıktı. Salvini, bu konunun bir öncelik olmadığını ve hükümetin programında da bulunmadığını söyledi. İktidarın büyük ortağı ve Başbakan Giorgia Meloni'nin aşırı sağcı partisi İtalya'nın Kardeşlerinin Temsilciler Meclisi'ndeki grup başkanvekili Tommaso Foti ise RAI kanalında katıldığı bir programda, son günlerde siyasetin gündemindeki "vatandaşlık reformu"nun hükümetlerinin gündeminde olmadığını dile getirdi. Foti, seçmenlerin kendi programlarına oy verdiğini, bu programda vatandaşlık reformunun olmadığını, diğer taraftan bu konunun tartışılmasının meşru olduğunu ifade etti. Foti bu çıkışı yaparken, Başbakan Meloni'nin sessizliğini koruması dikkati çekti. İktidar ortaklarından gelen tepkiler sonrasında Tajani, bugün "Rimini Meeting" toplantılarında yaptığı açıklamada, "Ius Scholae"nin hükümet programında yer almadığını ama istediklerini konuşmakta özgür olduklarını, ayrıca kimseye bir şey dayatmadıklarını, kimsenin de kendilerine bir şey dayatmamasını istediklerini belirtti. "Ius Scholae" siyasi gündemi meşgul ederken, İtalya Merkez Bankası Başkanı Fabio Panetta'dan da ilginç bir çıkış geldi. Panetta, Rimini Meeting toplantılarında dün yaptığı açıklamada, ülkede azalan nüfusa işaret ederek, emeklilik ve sağlık hizmetlerini sürdürülebilir kılmak için düzenli göçe ihtiyaç olduğunu söyledi. İTALYA'DA NÜFUS AZALIYOR İtalya Ulusal İstatistik Enstitüsü (ISTAT) verilerine göre, ülke nüfusu 31 Aralık 2022 itibarıyla 58,9 milyon. ISTAT verileri, nüfusun 2008'den bu yana düzenli şekilde azaldığını ortaya koydu. Openpolis araştırma şirketinin çalışması da ülkede "Ius Scholae"ye yönelik bir yasal düzenleme çıkması halinde bundan yaklaşık 300 bin çocuğun yararlanabileceğini gösterdi. "Ius Scholae"ye yönelik son olarak Haziran 2022'de parlamentoya bir kanun teklifi sunulmuş, ancak o dönem çıkan hükümet krizi ve erken seçim kararı nedeniyle konu askıda kalmıştı. Ülkede halihazırda yabancıların vatandaşlık alabilmeleri için 10 yıl boyunca aralıksız olarak İtalya'da ikamet etmeleri, sabıka kayıtlarının olmaması ve gelir beyanında bulunulması gibi şartlar aranıyor. Yabancıların İtalya'da doğan çocukları da reşit olana dek kesintisiz şekilde ikamet ettikten sonra vatandaş olmaya hak kazanıyor. "Ius Scholae" düzenlemesinin bu süreyi kısaltacağı öngörülüyor.