Rus muhaliflerin ani ölümleri: Arkasında kim var?

Rus muhalif lider Aleksey Navalny'nin ölümü, temsilcileri ve ailesi tarafından doğrulandı. Ailesi muhalif liderin ölümü hakkında yapılan resmi açıklamaları reddederek ölümünün "cinayet" olduğunu öne sürdü. Bu olay geçmişte Rusya Devlet Başkanı Putin’in "düşmanı" olarak anılan kişilere düzenlenen suikastleri akıllara getirdi. Batı basını özellikle Putin'i eleştiren kişilerin şüpheli ölümlerine ve zehirlenmelerine dikkat çekti. Rusya'da kaldığı cezaevinde hayatını kaybeden muhalif lider Aleksey Navalny'nin cenazesi ailesine henüz edilmedi.
Navalny'nin ölüm gerekçesi olarak "ani ölüm sendromu" öne sürülürken Rusya'da düzenlenen anma törenlerinde en az 400 kişi gözaltına alındı.
ABD Başkanı Joe Biden'ın başını çektiği Batılı liderler, Navalny'nin cesaretini takdir ederken, Devlet Başkanı Vladimir Putin'i ölümden sorumlu olmakla suçladılar.
Navalny'nin sözcüsü Kira Yarmysh, "Aleysek Navalni öldürüldü" açıklamasında bulunurken Batılı liderler bu ani ölümü "Putin'in vahşetinin bir başka işareti" olarak nitelendirdi. Rusya'yı iç savaşın kıyısına sürükleyen paralı asker grubu Wagner'in lideri Yevgeny Prigojin'in de içinde olduğu özel jet 2023 yılında Moskova yakınlarında düşmüştü.
Düşen jette Wagner lideri Prigojin'in de içinde olduğu 3'ü mürettebat 10 kişi hayatını kaybetmişti.
ABD Savunma Bakanlığı, Tver’de düşen özel jette hayatını kaybeden Yevgeniy Prigojin'in "öldürüldüğünü" öne sürmüştü
Çeşitli muhalif gruplar tarafından uçağın Rus ordusuna ait savunma sistemlerince düşürüldüğü öne sürülmüştü. Eski Rus ajanı Sergey Skripal ve kızı Yulia 2018 yılında bir bankta baygın halde bulunmuş, ikilinin Noviçok sinir gazıyla zehirlendiği belirlenmişti.
Rus askeri istihbarat teşkilatı GRU için çalışan Sergey Skripal, İngiliz gizli servisi MI6’e bilgi sattığı gerekçesiyle Rusya’da 13 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.
Skripal, 2010 yılında yapılan casus takası kapsamında İngiltere'ye taşınarak Salisbury’e yerleşmişti. Rusya'da muhalif gazeteci Anna Politkovskaya 7 Ekim 2006 yılında evinin asansöründe ölü bulunmuştu.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Çeçenistan politikasını eleştirdiği için gazetecinin ölüm fermanını imzaladığı iddia edilmişti.
Rus gazeteci "Putin'in Rusyası" adlı kitabında Putin'i ülkesini polis devletine dönüştürmekle suçlamıştı. Politkovskaya'yı ve Putin'i eleştiren diğer gazetecileri temsil eden İnsan hakları avukatı Stanislav Markelov da gizemli şekilde ölen kişilerden.
Markelov 2009'dA Kremlin yakınlarında maskeli kişiler tarafından vurularak öldürüldü Rusya yönetimine muhalif görüşleri ile tanınan eski KGB ajanı Alexander Litvinenko ise 2006'da Londra'daki otelde bir fincan çay içtikten üç hafta sonra ölmüştü.
İngiltere'de yapılan soruşturmada  Litvinenko'nun muhtemelen Putin'in emriyle hareket eden rusya Federal Güvenlik Servisi ajanları tarafından zehirlendiği sonucuna varıldı.
Litvinenko, Putin'in gazeteci Politkovskaya'nın öldürülmesi emrini verdiğini öne sürmüştü. Rus oligark Boris Berezovsky ise Putin'le arası bozulduktan sonra İngiltere'ye kaçmıştı.
Sürgündeyken Putin'i güç kullanarak devirmekle tehdit etti.
Mart 2013'te evinin banyosunda kapı içeriden kilitlenmiş şekilde ölü bulundu.
İntihar görüntüsü verilse de adli tıp araştırmaları onun nasıl öldüğünü açıklayamadı. Rusya'nın Ukrayna işgalini açıkça eleştiren Rus petrol devi Lukoil'in Başkanı Ravil Maganov ise 2022 yılında  bir hastanenin penceresinden düşerek yaşamını yitirmişti.