Küresel piyasalar nefesini tuttu: Fed'in 4 yıl sonra faiz indirmesi bekleniyor

Küresel piyasalar, ABD Merkez Bankası'nın yarın açıklayacağı faiz kararına odaklandı. Fed'in faiz indirimi sürecine başlamasına kesin gözüyle bakılıyor. Piyasalar faiz indiriminin büyüklüğü konusunda ise ayrışmış durumda... ABD Merkez Bankası'nın (Fed) yarınki toplantısında 4 yıl aradan sonra faiz indirimine gitmesine kesin gözüyle bakılıyor. En son Covid-19'da faiz indirimine giden banka, faiz indirim döngüsüne tekrar başlamak için bu 4 yılın içinde birçok süreçten geçti. ABD'de enflasyonun istenilen seviyeye ineceğine yönelik güven açıklanan son verilerden alınan sinyallerle güçlendi. İş gücü piyasasının beklenilenden hızlı soğuduğuna yönelik endişelerle artan resesyon endişeleriyle beraber para piyasalarındaki fiyatlamalarda 50 baz puanlık bir faiz indirimi beklentisi güç kazanmaya devam etti. Analistler, ABD'de enflasyon oranında beklentiler dahilinde bir yavaşlamanın olduğunu ve çekirdek enflasyon tarafında sınırlı da olsa direncin sürmesiyle ABD ekonomisinin "yumuşak iniş" yapabileceğine yönelik beklentilerin ve 25 baz puanlık faiz indiriminin masada olduğunu kaydetti. Buna karşın ekonomik aktiviteye ilişkin endişelerin devam etmesiyle son günlerde 50 baz puanlık faiz indiriminin para piyasalarındaki fiyatlamalarda daha ağır bastığını dile getiren analistler, bankanın yarın yüzde 67 ihtimalle 50 baz puanlık faiz indirimine gideceğinin öngörüldüğünü bildirdi. FED NE KADAR FAİZ İNDİRECEK? Yarınki para politikası kararlarının yanı sıra, politika metni ve Fed Başkanı Jerome Powell'ın konuşmasından alınacak sinyallerin de takip edileceğini kaydeden analistler, söz konusu değerlendirmelerin ülkedeki ekonomik gidişat ve gelecek dönemde atılacak adımlara yönelik bilgi vermesinin beklendiğini söyledi. Özellikle Eski Fed Üyesi William Dudley'nin Fed’in bu hafta gerçekleştireceği toplantıda 50 baz puanlık bir faiz indirimi için alan gördüğünü söylemesi sonrasında da 50 baz puanlık faiz indirimine yönelik beklentilerin güçlenmesi dikkati çekti. Öte yandan, Fed'in faiz kararı beklenirken, Elizabeth Warren'ın aralarında bulunduğu 3 Demokrat senatör, ABD ekonomisini korumak için Fed'e faiz oranını 75 baz puan indirme çağrısında bulundu. Demokrat senatörlerin Fed Başkanı Powell'a yönelik kaleme aldığı mektupta, "Fed faiz oranlarını düşürmede çok temkinli davranırsa ekonomimizi gereksiz yere resesyona sürüklenme riskine atacaktır." ifadesi kullanıldı. SON FAİZ İNDİRİMİ MART 2020'DE Fed, Covid-19 salgınının ekonomik etkilerine ilişkin endişelerin artması nedeniyle Mart 2020'de 2 kez acil faiz indirimi kararı aldı. Banka, 3 Mart 2020'de politika faiz oranını 50 baz puan indirerek yüzde 1-1,25 aralığına, 16 Mart 2020'de de politika faizini yüzde 0-0,25 aralığına çekmişti. Fed Başkanı Jerome Powell, Covid-19 salgınının ABD ekonomisine yönelik oluşturduğu risklerin önemli ölçüde değiştiğini belirterek, ekonomiyi desteklemek amacıyla para politikası duruşunda gevşemeye gittiklerini bildirmişti. FAİZ ARTIRIM SÜRECİ ABD'de yüksek enflasyon karşısında 2022 yılında varlık alım operasyonunu tamamlayarak faiz artışlarına başlayan Fed, Mart 2022'deki toplantısında 25 baz puan artışla 2018'den itibaren ilk kez faiz artırımına gitme kararı almıştı. Fed, 2022 mayıs toplantısında 50 baz puan ile 2000 yılından, haziran toplantısında da 75 baz puanla 1994'ten itibaren en güçlü faiz artırımına gitmiş, temmuz, eylül ve kasım toplantılarında da politika faizini aynı oranda artırmıştı. 2022'de art arda 4 toplantısında 75 puanlık faiz artırımına giden Fed, söz konusu yılın son toplantısında tekrar 50 baz puanlık artışa giderek faiz artış hızını yavaşlatmaya başlamıştı. Banka, 2023'ün ilk toplantısında 25 puanlık artışla faiz artış hızını yavaşlatmaya devam etmişti. Fed, mart ve mayıs aylarındaki toplantılarında da faiz oranını 25 puan yükseltmişti. Hazirandaki toplantısında politika faizini 15 ay sonra ilk kez sabit tutan Fed, faiz oranını yüzde 5-5,25 aralığında bırakmıştı. Temmuz 2023 toplantısındaki artışla birlikte Fed, politika faizini 23 yılın yani 2001'den bu yana en yüksek aralık olan yüzde 5,25-5,50 aralığına çıkardı. 2022 yılının mart ayından bu yana 11. faiz artırımını gerçekleştiren Banka, Temmuz 2023 itibarıyla faiz oranını toplam 525 baz puan yükseltmiş oldu. Fed bundan sonra faiz artırım döngüsüne son verdi ve toplantılarında politika faizini sabit bıraktı. 2 YIL SONRA İLK GÜVERCİN MESAJ Enflasyondaki olumlu seyir ve iş gücü piyasasındaki soğuma işaretleri sonrasında Fed Aralık 2023 toplantısında yaklaşık 2 yılın ardından ilk kez "güvercin" mesaj vermişti. Fed Başkanı Jerome Powell, Aralık 2023'teki kararın açıklanmasının ardından yaptığı değerlendirmede, sıkılaştırma döngüsünde politika faizinin muhtemelen zirvede veya zirveye yakın olduğuna inandıklarını belirtmişti. Federal Açık Piyasa Komitesi'nin bu toplantısında faiz indirimlerini tartıştığını ifade eden Powell, banka yetkililerinin, faiz oranlarının daha da artırılmasını uygun bulmamalarına rağmen bu olasılığı masadan kaldırmak da istemediklerini bildirmişti. Powell, en son Temmuz 2024 toplantısında enflasyon konusundaki güvenin artması ve iş gücü piyasasının gücünü koruması halinde faiz indiriminin eylül ayında masaya gelebileceğini ifade etmişti. Öte yandan Powell, ağustos ayında gerçekleşen Jackson Hole Ekonomi Politikası Sempozyumu'nda uzun süredir tarihi yüksek seviyelerde tutulan politika faizlerinin düşürülmesi için uygun zamanın geldiğini bildirmişti.